روایت 1 از باب 21 از ابواب قنوت، وسائل الشیعه، جلد 6، ص 291:

صحیحه زراره: قال ابو جعفر علیه السلام: القنوت کلُّهُ جَهّار

مثلاً در نماز ظهر و عصر حمد و سوره و تسبیحات باید آهسته خوانده شود، اما قنوت را می­توان بلند خواند به شرط اینکه مزاحمتی برای دیگران نداشته باشد.

روایت 2 از باب 18 از ابواب القنوت، وسائل الشیعه، جلد 6، ص 287:

 لاینبغی لمن خلف الإمام أن یُسمعه

این قاعدۀ کلی است و زیاد هم هست برای اینکه بعضی اوقات مأمومین مزاحم دیگران و مزاحم امام جماعتند و می­فرمایند اگر مزاحم باشد، نباید بلند بخواند. مثلاً اگر تشهد و تعقیبات را بلند می­خواند و مزاحم دیگران است، باید بگوییم باطل و نهی در عبادت است و نباید باشد. اما این روایت می­فرماید: «لاینبغی لمن خلف الإمام أن یسمعه». حتی اگر به اندازه­ای آهسته است که صف بعدی نمی­شنود اما مزاحم امام جماعت است؛ می­فرمایند این هم نباشد. حال اگر «لاینبغی» را حمل بر حرمت کنیم «لأجل المزاحمة»، ظاهراً حرف خوبی باشد.

مسئله 14:

لو نسی القنوت، فإن تذکّر قبل الوصول إلی حدّ الرکوع قام ‏‎ ‎‏وأتی به،و إن تذکّر بعد الدخول فی الرکوع قضاه بعد الرفع منه،وکذا لو تذکّر بعد ‏‎ ‎‏الهویّ للسجود قبل وضع الجبهة،و إن کان الأحوط ترک العود إلیه،و إن تذکّر ‏‎ ‎‏بعد الدخول فی السجود أو بعد الصلاة قضاه بعد الصلاة و إن طالت المدّة، ‏‎ ‎‏والأولی الإتیان به إذا کان بعد الصلاة جالساً مستقبلاً،و إن ترکه عمداً فی محلّه ‏‎ ‎‏أو بعد الرکوع فلا قضاء.‏

اگر کسی قنوت را فراموش کند. مثلاً کمی پایین رفته که به رکوع رود و یادش آمد که قنوت را نخوانده است. در این صورت هنوز به رکوع نرفته و می­تواند برگردد و قنوت را بخواند. حال اگر یادش رفت قنوت را بخواند و به رکوع رفت و بعد یادش آمد که قنوت را نخوانده است. روایت داریم که بعد قنوتش را بخواند. اما اگر بعد از رکوع هم یادش نیامد و پایین رفت و هنوز سرش به سجده نرسیده، یادش آمد، می­فرمایند مستحب است که برگردد و بخواند. در اینجا نمی­دانیم مرادشان از أحوط چیست! اگر رکوع را به جا آورد و بلند شد و پایین رفت و قنوت را نخوانده؛ اگر سر به سجده رسید، وقتش تمام شده و اما اگر سر به سجده نرسیده، برمی­گردد قنوت را می‌خواند و به سجده می­رود. اما می­فرمایند أحوط اینست که این کار را نکند و مثلاً بعد از نماز بخواند. علی کل حال أحوط آنجاست که احتمال فساد در کار باشد و در اینجا احتمال فساد در کار نیست، بنابراین أحوط وجهی ندارد.

بنابراین اگر پایین رفت و هنوز سر به سجده نرسیده، یادش آمد رکوع به جا نیاورده است. نمازش باطل نیست و برمی­گردد رکوع را به جا می­آورد و به سجده می­رود. در اینجا هم هنوز سر به سجده نرسیده یادش آمد قنوت را نخوانده است. در اینجا هم مستحب است که برگردد و قنوت را بخواند و همینطور که در رکوع، نمازش درست است، در قنوت هم مستحب را به جا آورده است.

و إن تذکّر ‏‎ ‎‏بعد الدخول فی السجود أو بعد الصلاة قضاه بعد الصلاة و إن طالت المدّة، ‏‎ ‎‏والأولی الإتیان به إذا کان بعد الصلاة جالساً مستقبلاً،و إن ترکه عمداً فی محلّه ‏‎ ‎‏أو بعد الرکوع فلا قضاء.‏

اگر بعد از سجده یادش آمد، بعد از نماز قضایش را بخواند و بالاخره می­تواند بعد از نماز قضا کند. اگر یادش رفت و در راه یادش آمد که قنوتش را نخوانده است، می­تواند همان موقع قنوتش را بخواند.

روایت 1 از باب 18 از ابواب القنوت، وسائل الشیعه، جلد 6، ص 287:

صحیحه زراره عن أَبَا جَعْفَرٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ عَنِ اَلرَّجُلِ يَنْسَى اَلْقُنُوتَ حَتَّى يَرْكَعَ قَالَ يَقْنُتُ بَعْدَ اَلرُّكُوعِ...

روایت 4 از باب 18 از ابواب القنوت، وسائل الشیعه، جلد 6، ص 288:

صحیحه معاویة بن عمار عن أبی عبدالله علیه­السلام: عن الرّجل ينسى القنوت حتى يركع أيقنت قال لا.

این روایت معارضه دارد با آن روایت که گفت بعد از نماز بخوانید. در اینجا باید بگویند احتیاط، اما مرحوم سید احتیاط نکردند، بلکه حسابی فتوا دادند به روایتی که می­گوید بعد از رکوع می­تواند به عنوان قضا بخواند. بنابراین أحوط در اینجا وجهی ندارد و درحالی که روایت دارد، اما روایت معرضٌ عنها عندالاصحاب است.

روایت 1 از باب 16 از ابواب القنوت، وسائل الشیعه، جلد 6، ص 286:

صحیحه زراره عن أبی عبدالله علیه­السلام: عن رجل نسی القنوت فذکره وهو فی بعض الطریق فقال: یستقبل القبلة ثم لیقله،

در راه یادش آمد که قنوت را نخوانده است، همان جا قنوتش را بخواند. روایت در اینجا می­فرماید رو به قبله و ظاهراً رو به قبله مستحب است و واجب نیست و اگر در راه یادش آمد و قنوتش را نخوانده، همان جا قنوتش را بخواند و ثواب قنوتی که یادش رفته است را می­برد.

مسئله 15:

الأقوی اشتراط القیام فی القنوت مع التمکّن منه،إلّاإذا کانت ‏‎ ‎‏الصلاة من جلوس أو کانت نافلة؛حیث یجوز الجلوس فی أثنائها،کما یجوز ‏‎ ‎‏فی ابتدائها اختیاراً.‏

می­فرمایند اگر می­تواند قنوت را در حال قیام بخواند، اما اگر نمازش نشسته است، قنوتش را هم نشسته بخواند.

بعد می­فرمایند اگر نماز نشسته می­خواند، می­تواند در قنوت بلند شود و قنوت را ایستاده بخواند. ظاهراً برای این موضوع روایت نداریم و اگر بخواهیم به آن قائل شویم، کسی نگفته و اصلاً رسم هم نیست که مثلاً کسی نماز نشسته بخواند و دعاهایش را ایستاده بخواند. این وجهی ندارد، مگر اینکه بگویید در مستحبات، تسامح در ادلّۀ سنن هست و فرقی نیست و همین مقدار که فتوایی باشد مثل مرحوم سید یا مثل صاحب جواهر، قانون تسامح در ادلّۀ سنن می­گوید که می­تواند به قول آن مرجع و مجتهد عمل کند، لذا روی گفتۀ مرحوم سیّد نماز شب می­خواند و حالش را ندارد و پاهایش اجازه نمی­دهد و نماز را نشسته می­خواند اما موقع نماز وتر بلند می­شود و ایستاده می­خواند. دلیلی بر این نداریم اما گفتۀ مرحوم سید، دلیل باشد.

و صلّی الله علي محمّد وَ آل محمّد