عنوان: عيد نوروز
شرح:

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم. بسم الله الرحمن الرحیم. رب اشرح لي صدری و یسرلی امری واحلل عقدﺓ من لسانی یفقهوا قولی.

 

بحث روائي ما باشد انشاء الله براي بعد از عيد و امروز راجع به اين عيد كه يك مشكلي هست يك مقداري صحبت كنم اصل عيد نوروز يك عيد ملي است و ما به آن اهميت بدهيم اشكال ندارد هر چيز ملي همه ملّت¬ها يك رسوماتي دارند و عمل به اين رسومات اشكال ندارد بلكه ترجيح هم دارد انسان در هر ملتي كه زندگي می‌کند رسومات آن ملّت را مراعات كردن اين واجب است امیرالمؤمنین سلام الله عليه در نهج‌البلاغه مي¬فرمايند كه در هر ملتي وارد شدي طرز روش و منش آنها را عمل بكن مگر گناهي باشد مگر خرافتي باشد ولي اگر خرافت نيست اگر گناه نيست اصل رسومات در ملتي بايد مراعات بشود.

عيد نوروز خب معلوم است يك رسم در ايران است و مراعات كردن اين عيد عيد گرفتن براي ايراني¬ها اشكال ندارد اما مرحوم محدث قمي روايت معلی ابن خُنيس را نقل مي¬كند و به عقیده ما صحيح السند هم هست آن كساني هم كه صحيح السندش نمي¬دانند باز تسامح در ادله سنن، سند روايت را درست مي¬كند و در روايت معلی ابن خُنيس اين امضا شده امام صادق سلام الله عليه عيد نوروز را امضا كردند به عنوان عيد لذا همین طور كه ایرانی‌ها لباس نو مي¬پوشند خانه نظيف مي¬كنند روز عيد حمام مي¬روند همه این‌ها را امام صادق دستور دادند آن وقت علاوه بر اينكه دستور دادند 4 ركعت 2 تا 2 ركعتي نماز هم فرمودند در روز عيد نوروز اين 4 ركعت نماز را هم بخوان بعد هم فرمودند اين دعا را هم بخوان آن وقت توي دعا يك جمله دارد خيلي جمله باست براي ما ایرانی‌ها و عيد نوروزمان توي دعا مي¬گويد (اللهم پارک لنا في هذا ليوم الذي جعلته شرفا و مزيدا و كرامتا و عظم خطره) خدايا اين روز را براي من مبارك كن كه اين روز را با شرافت قرار دادي با كرامت قرار دادي و اين روز را شأنش را هم عظمت دادي و اين دعا نظير همان دعايي كه ما در قنوت عيد فطر و عيد قربان مي¬خوانيم اسلام 2 تا عيد بيشتر ندارد يكي عيد فطر است يكي هم عيد قربان است كه نماز عيد هم دارد ديگر عيد در اسلام نداريم بغير از اعياد مذهبي كه اين اعياد مذهبي را شيعه دارد سني ندارد و خيلي اعياد مهمي است مثل بهترين عيدها 18 ذي¬الحجه تولدها و بالاخره اين اعياد مذهبي این‌ها نماز ندارد امام عيد فطر عيد قربان نماز هم دارد و همين دعايي كه بعد نماز عيد نوروز امام صادق فرمودند بخوان همين را توي قنوت نماز عيد فطر و عيد قربان هم دستور داده بخوان كه اللهم اجعل هذا عيدا اين عيد را مي¬فرمايد الذي كرمته و شرفته و فضلته این عطمت خطره هم در اينجا آمده، آنجاها در قنوت هم نيامده بالاخره اينكه در بعضي از روايات هم مثلاً موسي ابن جعفر از ايشان سؤال مي¬كنند مي-گويند ما عيدي غير از عيد فطر و عيد قربان سراغ نداريم مرادشان همين است يعني توي عرب يا توي اسلام 2 تا عيد است اما توي ايران اين مربوط به اسلاميتش نيست مربوط به آداب و رسومش است و آداب و رسوم هر ملتي را اسلام امضا كرده گفتم حتي امیرالمؤمنین توي نهج‌البلاغه دستور مي¬دهند وقتي كه رفتي توي قومي روش و منش آنها را مراعات بكن.

بله هر كجا گناه آمد يا خرافات آمد به قول پيغمبر اكرم ما في الجاهليه تحت قدميه ديگر آن بايد زير پا برود نابود شود مثل مثلاً اين 4 شنبه سوري كه راستي يك خرافات عجيبي است حتي آن اباء و اجداد ما خرافات خيلي پيششان نبوده چون آتش را خدا می‌دانستند لذا با تقدس آتش بازي مي¬كردند و اين حرف‌ها را مي¬زدند اما ديگر حالا ما كه مسلمانيم 4 شنبه سوري بخواهيم درست بكنيم يك خرافت است و مسلم حرام است 13 بدر از نظر تاريخ مي-گويند كه این‌ها قائل به 12 خدا بودند و خداي يازدهم خداي دوازدهم را كشت و آن خداي سيزدهم خداي نحسي است بنابراين بايد برويم صحرا براي اينكه آن نحسي از بين برود خب معلوم است يك خرافت است معلوم است يك گناه است نبايد باشد يك قاعده كلي نه در ايران يك قاعده كلي راجع به همه رسومات در هر ملتي اين رسومات را اسلام امضا كرده يعني اسلام كاري با رسومات و آداب مردم ندارد كاري به طرز خوراكشان و چه جور بخورند و كي بخورند و اسلام كاري با این‌ها ندارد اسلام كار دارد به اينكه تقيد به ظواهر شرع.

خب يكي از رسومات اين عيد كه بسيار عالي است اين رفت و آمدهاست البته رفت و آمدها را حالا ما خرابش كرديم آنكه در آباء و اجداد ما بوده يعني توي ایرانی‌ها این جور بوده كه روز عيد همه می‌رفتند ديدن بزرگ‌ترها ديدن پدر مادر ديگر در مرور سال يك ماه بعد 2 ماه بعد آن پدر و مادر هم يك سري به اين بچه¬هايش مي¬زد يا آن رئيس قبيله يك بازديدي مي¬كرد اما حالا اين رفت و آمدها خوب است اما صبح اين مي¬رود ديدن پدرش عصر پدرش مي¬آيد بازديد اين، خب اين كه ديد و بازديد نشد ولي حالا علي كل حال عوام این جوری‌اند وقتي چيزي دادند دستشان 1 كلاغ 40 كلاغ مي-شود اين راستي يك چيزي است خب حالا اين ديد و بازديدها خوب است مخصوصاً صله رحم است مرحوم كلينی (رض) در اصول كافي باب‌هایی راجع به صله رحم دارد خيلي هم ثواب بار است مرحوم كليني روايت را نقل مي¬كند مي¬فرمايد ثواب از حج و عمره مقبول هم بالاتر كه يك مسلماني برود ديدن همسايه و يك ديدني از او بكند دلي از او بدست بياورد لذا اين خوب است اما يك، بايد مواظب باشيم مزاحم نباشيم.

يك كسي مزاحم وارد شد بر عالمي آن عالم داشت مطالعه می‌کرد و نمي¬خواست اين آقا بيايد مزاحم شود گفت آقا تنهايي گفت از آن وقت تا حالا تنها نبودم حالا تنها شدم بعضي اوقات این جوری است كه مي¬رود يك ساعت 2 ساعت وقت آقا را می‌گیرد بدون نتيجه بايد مواظب باشيم مزاحم نباشيم.

يك چيز ديگر كه بالاتر از اين است و اين زياد است آقا وضعش خوب است حالا مي¬خواهد صله رحم بكند پا مي¬شود دست جمعي با آن تشريفاتشان مي¬رود منزل برادر فقيرش اين برادر فقير توي دردسر بايد بيفتد ميوه و شيريني براي اين درست بكند حالا اين به عنوان صله رحم يك مزاحمت حسابي براي اين درست كرده این‌ها بايد نباشد مزاحمت بايد نباشد بلكه ملاطفت بايد باشد يعني توي اين ديد و بازديدها راستي خوشش بيايد افتخار كند الحمدلله رئيس قوم آقای مسجدمان آمد ديدن ما چقدر خوب شد و اين الان مراعات نمی‌شود.

يك چيز ديگري كه باز الان مراعات نمي¬شود اين بی بند و باری‌ها و ما طلبه¬ها هم مبتلا هستيم اين زن‌ها با اين آرايششان با آرايش ذاتي مثل زير ابرو برداشتن صورت را متزين كردن مثل بزک‌هایی كه می‌کنند حالا چادر هم كه دمده شده حالا چادر هم كه داشته باشد وقتي بنشيند توي مجلس و خودماني ديگر اختلاط زن و مرد پيدا مي¬شود يعني نامحرم‌ها و اين گناهش خيلي بزرگ است (و اذا سئلتموهن من شئ فسئلوهن من وراء حجاب ذلك اطهر لقلوبكم و قلوبهن) اصلاً مثل اينكه توي مجالس خودماني مثل اينكه دارد با خواهرش با زنش دارد حرف مي¬زند آن هم با چه خنده¬هايي با نامحرم حرف مي¬زند و این‌ها خيلي انسان را ناراحت مي¬كند و همه جا هست توي ما طلبه¬ها هم هست و این را اسلام ندارد اختلاط در زن و مرد نمي¬دانم خودماني مرد با زن، زن با مرد بگويند و بخندند این‌ها را كه اسلام ندارد گناهش خيلي بزرگ است.

خب بدتر از این‌ها اين حرفه‌ای ما لا يعنا يعني تمام اين مجالس بغير حسرت در روز قيامت هيچ چيز ندارد ديگر حالا هم كه رسم شده مي¬نشينند سياست بگويند اما سياست نه فحش بدهند يا فحش نقل بكنند الان اين روزنامه¬ها من روزنامه¬ها را مي¬بينم مجبورم ببينم اين سایت‌ها را مجبورم ببينم و يك ساعت عمرم سر اين سایت‌ها صرف اين روزنامه¬ها مي¬شود مي¬بينم روزنامه نيست فحش نامه است مي¬بينم فحش نامه بدتر غیبت نامه تهمت نامه چه تهمت¬ها چه غيبت¬ها چه باند بازی‌ها چه سياست بازی‌ها این‌ها كه ديگر روزنامه و سايت نيست این‌ها ديگر كتب ضاله است حالا اين 15 – 10 روزه مجالس ما این جوری است پر از گناه، پر از غيبت، پر از تهمت، پر از شايعه اگر نباشد كه هست مالایعنا يعني يك ساعت مي¬گويند و می‌خندند نه نتيجه دنيا دارد نه نتيجه آخرت و انسان مجالسش بايد نتيجه دنيا نتيجه آخرت داشته باشد همان مجالس كه نتيجه دنيا و آخرت هم دارد روايت داريم كه وقتي كه پاشدي استغفار بكن از اين مجلس مالایعنا این هم ما طلبه¬ها مبتلاییم يعني 1 ساعت عمر انسان را مي¬گيرند ذره¬اي نتيجه ندارد و ديگر حالا جلسه مي¬شود جلسه مرده خوري يعني آن كساني كه چشم بصيرت دارند مي¬بينند كه اين زن‌ها تخمه مي¬شكنند آن يكي شيريني مي¬خورد آن يكي ميوه مي¬خورد اما يك گوشت مرده¬اي هم گذاشتند در وسط دارند گوشت مرده را هم مي¬خورند ديگر قرآن است ديگر لايغتب بعضكم بعضا ديگر گوشت مرده مي¬خورند این‌ها آنها كه چشم بصيرت دارند مي¬بينند كه مرده خوري بوي ميته از اين جلسه بلند است ملائكه مي¬بينند آقا امام زمان ناظرند حاضرند و اين ديگر جلسه ديد و بازديد نشد غذاها شبهه¬ناك است شما طلبه¬ها نمي¬دانيد چه كار بكنيد بخوريد؟ نخوريد؟ برويد؟ نرويد؟ بايد برويم نمي¬شود كه نرفت بايد بنشينيم زجر بكشيم نمي¬شود كه زجر نكشيم بايد اين ميوه را بخوريم نمی‌شود كه نخوريم خدا رحمت كند مرحوم آقاي دستغيب را نقل می‌کردند از آقا مؤمن، آقا مؤمن از رفقاي خاص مرحوم دستغيب بوده خيلي با هم حرف‌ها داشتند سير و سلوك¬ها داشتند هر دوتايشان هم اهل سير و سلوك و اهل دل بودند اين آقا مؤمن گفته بود دلم هواي امام زمان كرد مي¬خواستم مشرف بشوم نشد، اعتصاب غذا كردم 3 – 2 روز اعتصاب غذا عصر سوم يك كسي آمد يك غذا آورد گفت آقا فرمودند غذا را بخور اعتصاب را بشكن بيا مشهد ملاقات مي¬كنيم هم را مي¬گويد آن آقا كه غذا آورده بود مي¬گفت كه من هم همراهتم با طي الارض هم مي¬برمت مي¬گويد كه من را بردند همين قدمگاه براي نماز و تطهير و این‌ها ايستاديم شيرازي¬ها از مشهد برگشته بودند من از ايشان اجازه گرفتم گفتم من يك سري به رفقايم بزنم گفت برو مي¬گويد وقتي وارد شدم ديدم كه این‌ها دارند غذا مي¬خورند اما نتوانستم صبر كنم فوراً خداحافظي كردم آمدم پيش آقا آن آقا به من گفت با اين غذاها ديگر اعتصاب غذا نمی‌خواهی بكني امام زمان را ببيني با اين غذاها كه نمي¬شود امام زمان ديد و اين مجالس اين اشکال‌ها را هم دارد خود ما طلبه¬ها از كجا مي¬شود بگوییم غذايمان حلال است؟ خودمان اگر خيلي مرد باشيم كه معمولاً 90 درصدمان هم مرد نيستيم نه به وظيفه 100 درصد عمل كنيم در گرفتن اين شهريه در امكانات اين روحانيت را استفاده كردن معمولاً كم پيدا مي¬شود كه 100 درصد به وظيفه عمل كند تا شهريه برايش بشود بهترين غذاها بهترين چيزهاي حلال خب كم پيدا مي¬شود و این غذاهای این جوری دیگر تشرف که درست نمی‌کند نماز شب را هم از دست انسان می‌گیرد نماز شب را هم نگیرد حضور قلب توی نماز شب را می‌گیرد.

ولی علی کل حال مبتلاییم، خیلی باید استغفار کنیم. پیغمبر اکرم برای همین چیزها 70 مرتبه استغفار می‌کردند (انه لیقان علی قلبی فاقول استغفر الله سبعین مره) حالا یک وظیفه اصلا همه این بحث‌ها را برای این کردم یک وظیفه سنگین برای ما طلبه‌هاست و آن این است که رفت و آمد باید بشود باید انسان منعزل نشود انعزال را اسلام دوست ندارد مخصوصاً برای ما طلبه‌ها باید در میان مردم باشیم هر اندازه می‌توانیم تبلیغ دین بکنیم امام جماعت بشویم منبری بشویم بالاخره آقا بشویم و آقائی دیگر برای ماست اسلام به ما داد خب این‌ها هست اما توی مجالس اگر می‌توانید نهی از منکر کنید نمی‌شود بدشان می‌آید هر کسی یک چیزی می‌گوید اصلاً مجلس را خراب می‌کند به قول مرحوم حاج شیخ گفته بودند که به او می گوییم غیبت نکن تفسیق می‌کند می گوییم تفسیق نکن تکفیر می کند با این اوضاع عجیب نمی شود اما یک کار می‌شود و آن اینکه جلسه را جلسه دینی‌اش بکنیم این دیگر مسلم می‌شود به طور غیر مستقیم همین جور که آمدند و نشستند و دارند حرف می‌زنند یک مسئله از آن نوجوان بپرسیم و بیندازیمشان در مسئله می‌شود یک روایت 10 – 8 تا روایت عالی آبدار لذت بخش از کافی بگیریم پیش مان باشد به طور مستقیم گولشان بزنیم یک روایت بخوانیم این روایت به قول خود اهل بیت لذت می‌دهد نور می‌دهد به جلسه و این کار را می‌شود کرد این کار را باید بکنیم این از مراتب نهی از منکر است از مراتب امر به معروف است و بر همه مان لازم است واجب است این کار بشود.

حرف آخر این است نکنید ما را به خیر تو امید نیست شر مرسان ما طلبه‌ها هم سو، هم گام می‌شویم با آنها او غیبت می‌کند ما هم گوش می‌دهیم اگر لاابالی باشد خودش هم غیبت دوم را می‌کند. امام صادق می‌گویند در زندگی همدیگر را می‌درند اسم شیراز آوردیم این مرحوم آقای دستغیب نقل می‌کردند می‌گفتند در شیراز توی بیابان‌ها یک گرگ‌هایی هستند علاوه بر اینکه گوسفند می‌خورند خودشان همدیگر را هم می‌خورند اما رسمشان اینکه صاف نه تقلب و حقه بازی با هم دور می‌زنند 8 – 7 تا گرگ یک کدام که غفلت کرد می‌ریزند روی او، او را می‌خورند آن وقت می‌گفتند که بیا تو هم پیش ما می‌گفتند توی مجالس ما با هم می گوییم حرف می‌زنیم اما خدا نکند یک کدام پا شود از جلسه برود بیرون مثل گرگ او را می‌دریم آبرویش را می‌بریم یکی این می‌گوید، یکی او می‌گوید لذا این دستپاچه است و می‌داند اگر پا شود پدرش را در می‌آورند.

لذا با این دستپاچه گی اش می ماند برای خاطر اینکه همه با هم پا شوند بروند آبروی این بدبخت نرود و ما نمی‌شود ما طلبه هم سو، هم گام بشویم گناه او یک است گناه ما صد.

حضرت امام که بعضی اوقات به ما می‌گفتند ذنب لا یغفر است تو همگام بشوی ذنب لا یغفر است ابهت غیبت به واسطه عمامه تو از بین برود العیاذ بالله آبروی یک کسی به واسطه عمامه تو از بین برود گناه خیلی بزرگ است گناه آخر غیبت نیست گناه سبک کردن گناه است و سبک کردن گناه خیلی گناهش بزرگ است مردم غیبت کنند ما هم گوش بدهیم ابهت غیبت از بین می‌رود توی دلش می‌گوید معلوم است خبری نیست.

لذا حرف آخر من با شما عزیزان این است مجالس باید شرکت کرد رفت و آمد با مردم باید داشت اگر می‌شود نهی از منکر مستقیم و غیر مستقیم اگر نمی‌شود دیگر هم سو شدن هم گام شدن با آنها این معنا ندارد.

خدا را قسمش می‌دهم به حق مولا امیرالمؤمنین علی علیه السلام به حق امام صادق علیه السلام که این عید نوروز را برای ما نه برای اسلام، برای ما امضا کردند.

خدا این سال را برای همه ما خوش مقدر کند، صحت و سلامتی امنیت دل خوش تقوا محبت در سال آینده خدا به همه شما عنایت بفرماید.

                                                                                                                                وصلی الله علی محمد و آل محمد